کشیدن دندان

در صورتی که دندانی به دلیل پوسیدگی خراب یا شکسته باشد، دندانپزشک سعی خواهد کرد با کمک مواد پُرکننده، روکش یا سایر روش‌های درمانی نسبت به ترمیم آن اقدام نماید. اما اگر آسیب وارده به دندان بسیار زیاد بوده و ترمیم آن امکان پذیر نباشد، ممکن است نیاز باشد دندان از جای خود در استخوان فک کشیده شود.

به جز خرابی یا پوسیدگی، برخی دیگر از علت‌های رایج کشیدن دندان عبارتند از:

    برخی افراد دندان‌های اضافی دارند که از در آمدن سایر دندان‌ها جلوگیری می­ کنند.
    در برخی مواقع، دندان‌های شیری به موقع نمی­ افتند و مانع درآمدن دندان­های دائمی می­شوند.
    افرادی که می­خواهند ارتودنسی انجام دهند احتمالاً به کشیدن دندان نیاز دارند تا فضای کافی برای انتقال دندان­ها به محل درستشان ایجاد شود.
    در افرادی که تحت تابش اشعه (پرتودرمانی) در ناحیه‌ی سر و گردن قرار گرفته ­اند، احتمالاً باید دندانی که در معرض تابش قرار گرفته را بکشند.
    در افرادی که داروهای ضدسرطان مصرف می­کنند احتمال عفونت دندان افزایش می ­یابد؛ چرا که این داروها سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کنند. ممکن است لازم باشد دندان‌های عفونی کشیده شوند.
    دندان‌های عقل یا همان آسیای سوم معمولاً قبل یا پس از درآمدن در دهان کشیده می‌شوند. دندان­های عقل معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل بیست سالگی در می‌آیند و لازم است در صورت پوسیدگی، عفونت یا عدم وجود فضای کافی در دهان، کشیده شوند.

دانستن

به طور کلی، دو نوع کشیدن دندان وجود دارد:

کشیدن ساده

این روش برای دندانی انجام می­گیرد که در دهان قابل رویت باشد. کشیدن‌های ساده را معمولا دندانپزشکان عمومی انجام می­دهند. در کشیدن ساده، دندانپزشک دندان را با ابزاری بنام بالابر (اِلِویتور) شُل می‌کند. سپس با ابزاری بنام انبر (فورسِپس)، دندان را در می ­آورد.

کشیدن با جراحی

این روش پیچیده‌تر بوده و در مواقعی بکار می‌رود که دندان در خط لثه شکسته باشد یا هنوز در نیامده باشد. معمولاً این عمل، توسط جراحان متخصص دهان و فک و صورت انجام می­گیرد اما دندانپزشکان عمومی نیز قادر به انجام آن هستند. پزشک بُرش کوچکی را در لثه ایجاد می­کند تا دندان شکسته یا دندان عقل نهفته را به کمک جراحی خارج کند. ممکن است لازم باشد کمی از استخوان‌ اطراف دندان برداشته شده یا دندان از وسط به دو قسمت تقسیم شود تا بتوان دندان را از جای خود خارج کرد.

اکثر جراحی‌های ساده صرفاً از طریق تزریق (بی حسی موضعی) انجام می‌گیرند. همچنین ممکن است برای حفظ آرامش شما از دارو‌های خاصی استفاده شود. در کشیدن دندان به روش جراحی، ممکن است در کنار بی حسی موضعی، از دارو‌های بی حسی درون رگی (داخل وریدی) نیز استفاده شود. برخی بیماران (مثل بیمارانی با شرایط درمانی یا رفتاری خاص و کودکان کم سن و سال) احتمالا باید بیهوشی عمومی دریافت کنند.

ممکن است در کنار آرامبخش‌های تزریقی، داروهای استروییدی و انواع دیگری از داروها نیز به شما تزریق شوند. استروییدها درد و التهاب پس از جراحی را کاهش می‌دهند.

در حین کشیدن دندان، احتمالاً فشار را احساس خواهید کرد اما دردی حس نخواهد شد. در صورت احساس هرگونه درد یا حالت ناخوشایند، این موضوع را به دندانپزشک اطلاع دهید.
برنامه ریزی

کشیدن دندان، یک عمل جراحی محسوب می‌شود. می‌توان انتظار داشت که حتی پس از کشیدن ساده نیز کمی احساس ناراحتی داشته باشید. تحقیقات نشان داده که مصرف داروهای ایبوپروفن دار مانند آدویل، موترین و غیره به کاهش چشمگیر درد، پس از کشیدن دندان کمک می­کنند. دوزی را که پزشک توصیه کرده را ۳-۴ بار در روز مصرف کنید. اولین قرص را قبل از از بین رفتن بی حسیِ موضعی مصرف کرده و مصرف دارو را برای ۳-۴ روز بعدی یا مطابق توصیه‌ی دندانپزشک ادامه دهید.

معمولاً درد پس از کشیدن دندان با جراحی، نسبت به درد پس از کشیدن ساده بیشتر است. میزان و مدت زمان احساس درد و ناراحتی به میزانِ دشواری کشیدن دندان بستگی دارد. احتمالاً دندانپزشک مصرف مسکن را برای چند روز تجویز خواهد نمود. بخش عمده‌ای از درد طی چند روز برطرف خواهد شد.

در ادامه چند نکته برای به حداقل رساندن احساس ناراحتی و سرعت بخشیدن به فرآیند رسیدن به سلامتی کامل مطرح می‌شود:

می‌توانید با قراردادن کیسه یخ روی صورت، تورم را کاهش دهید. معمولاً توصیه می‌شود کیسه یخ را به مدت ۲۰ دقیقه روی صورت گذاشته و سپس به مدت ۲۰ دقیقه آن را بردارید. در صورتی که بعد از بین رفتن ورم، فک همچنان دردناک و سفت است، سعی کنید از کمپرس‌های گرم استفاده کنید.

برای چند روز غذاهای سرد و نرم مصرف کنید.

شستشوی آرام با آب نمک گرم، ۲۴ ساعت پس از جراحی برای تمیز نگه داشتن ناحیه جراحی شده مفید خواهد بود. نصف قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب بریزید. بخش عمده‌ای از تورم و خون ریزی تا یک تا دو روز پس از جراحی از بین خواهد رفت. بهبود کامل حداقل ۲ هفته طول می‌کشد.

نباید پس از جراحی سیگار بکشید، از نی استفاده کرده یا تف کنید. این اقدامات منجر به خارج شدن لخته‌ی خون از محلِ دندانِ کشیده شده، می‌شوند.

در صورتی که به بخیه نیاز داشته باشید، پزشک شما از نوع خاصی استفاده کرده که خود به خود حل می‌شود. حل شدن بخیه معمولاً یک تا دو هفته به طول می‌انجامد. شستشوی دهان با محلول آب نمک گرم به حل شدن بخیه‌ها کمک خواهد کرد. برخی بخیه‌ها باید توسط جراح یا دندانپزشک کشیده شوند.

در موارد زیر با دندانپزشک یا جراحتان تماس بگیرید :

    تورم بجای بهتر شدن، بدتر شده است.
    تب و لرز و قرمز شدن ناحیه را تجربه می‌کنید.
    در بلعیدن غذا مشکل دارید.
    خونریزی کنترل نشده در ناحیه را تجربه می‌کنید.
    ناحیه پس از ۲۴ ساعت، همچنان دچار خونریزی و ترشحات است.
    زبان، چانه و لب‌ها تا ۳-۴ ساعت پس از جراحی همچنان بی حس هستند.
    محل کشیدن دندان بسیار دردناک است. این حالت می­تواند نشانه­ی ابتلا به «حفره ­ی خشک» باشد.